Met minder handen meer en beter zorg verlenen. Zonder digitalisering is dat niet of nauwelijks te realiseren. Het is een wijsheid die Egge van der Poel, Clinical Data Scientist in het Erasmus Medisch Centrum en Executive Professor bij TIAS Business School, al langere tijd verkondigt. Niet alleen in zijn dagelijkse praktijk, maar ook bij het advieswerk dat hij verricht voor diverse organisaties, van startups tot overheid. Hans Klink, strategic accountmanager bij Eurofiber Nederland sprak met hem over digitalisering en het belang van de data in de gezondheidszorg.
Gezondheidszorg moet aan de ‘Big Dating’
Hans Klink: ‘Egge, hoe ziet volgens jou de toekomst van de gezondheidszorg er uit?’
Egge van der Poel: ‘Het ideale toekomstbeeld is, wat mij betreft, dat iedereen in de zorg continue toegang heeft tot de beste informatie waarmee beslissingen kunnen worden ondersteund. Als wij data slimmer gaan gebruiken, dan kunnen wij betere besluiten nemen. Dat ligt echt in de toekomst, want zover zijn wij nog lang niet. Op dit moment zijn wij met elkaar nog aan het onderzoeken welke data er is, hoe het bij elkaar kan worden gebracht en wat die gegevens uiteindelijk betekenen voor de huidige (eco)systemen. Het idee van ‘data als water uit de kraan’ is mooi, maar je hebt ook leidingen tussen de verschillende organisaties nodig om die informatie van A naar B te krijgen. En dat betekent weer dat je toegang tot data moet hebben. En daar stokt het al heel vaak in de gezondheidszorg. Het gaat hier om interoperabiliteit, je moet eigenlijk op alle lagen de gegevensuitwisseling kunnen faciliteren. Zie het als een snelweg tussen de verschillende instellingen waarop hoog-specialistische kennis in een keten is uit te wisselen. Om daar een praktisch voorbeeld van te geven: mensen die een coronabesmetting in hun buurt hebben, adviseer ik om zelf hun huisarts daarvan te informeren. Want je kunt er niet vanuit gaan dat de verschillende systemen die informatie onderling delen. Als burger is dat misschien wat moeilijk te begrijpen, want het zou volstrekt vanzelfsprekend moeten zijn dat die informatie wordt uitgewisseld. Maar dat gebeurt nou eenmaal niet.’
Hans Klink: ‘Zou iemand de regie moeten pakken om de digitalisering te versnellen?’
Egge van der Poel: ‘Dat is inderdaad een cruciale vraag. En ook een vraag waar veel mensen over struikelen. In de zorg is ‘regie’ een beladen term. Als het goed gaat, is er geen regie nodig en kijk je naar de markt want die heeft het allemaal opgelost. Als het slecht gaat, dan kijk je naar de overheid want die heeft dan weer te weinig regie genomen. Ik geloof dat er plek voor is zowel de markt als de overheid in dit geval. Marktpartijen zijn goed in het snel ontwikkelen van oplossingen die bij een burger of zorgverlener passen. Het is vervolgens aan de overheid de verbindende factor te zijn en om basisregels op te stellen zodat gegevensuitwisseling mogelijk wordt. Daar is nog wel verbetering mogelijk. Kijk naar de leveranciers van Elektronische Patiënten Dossiers, de EPD’s. Zij hebben geen verplichting om voor interoperabiliteit op dataniveau te zorgen. Als wetgevende macht zou je kunnen zeggen dat er alleen EPD’s met gegevens interoperabiliteit in het stelsel mogen komen. Dat zou de bestaande monopolies van leveranciers doorbreken en de digitalisering in de gezondheidszorg versnellen. En voor de burger is er ook een rol weggelegd: die moet afdwingen dat er gegevensuitwisseling mogelijk wordt.’
Hans Klink: ‘Kan de zorgsector leren van andere branches als het gaat om digitalisering?’
Egge van der Poel: ‘Ik heb in het verleden promotieonderzoek gedaan bij de deeltjesversneller in het Zwitserse Cern. Daar werd naar de kleinste deeltjes gezocht. En die zijn gevonden. Dat was een wereldwijde samenwerking van wetenschappers die 24 uur per dag, zeven dagen per week, via geavanceerde digitale infrastructuur met dezelfde datasets bezig waren. Zij hadden allen hetzelfde doel: samen leren, ontdekken en de grenzen van de wetenschap verleggen. Dat was de gouden formule. Ik noem het ‘Big Dating’. Dat zou ik ook graag in de gezondheidszorg willen propageren. En dat is op dit moment nog een grote uitdaging. Er ligt nog een grote kans voor partijen, zoals Eurofiber, die de datauitwisseling en de interoperabiliteit in de gezondheidszorg kunnen faciliteren.’
Blijf op de hoogte rondom alle ontwikkelingen
U ontvangt de nieuwsbrief 1 keer per maand.